6 Kasım 2014

Yaygın Kuşlar Sandığımız Kadar Bol mu?

Etrafımızda her gün onlarca serçe, sığırcık ve tarlakuşu gibi yaygın türleri görüyoruz. Peki bu yaygın türler sandığımız kadar bol mu?
Bu hafta yayınlanan bir çalışmaya göre, son 30 yıl içinde 421 milyon birey kuş yok oldu. Bu kayıpların %90'ı ise en sık görülen, yaygın tülerden; ev serçesi, sığırcık, çilkeklik ve tarlakuşu.

İnsanların doğa ile yoğun etkileşime girdiği günümüzde insan faaliyetlerinin kuşları etkilemesi kaçınılmazdır ancak yaygın kuşların populasyonlarının ciddi oranda azalması insan toplumunu da etkileyecek sonuçlar doğuracaktır. Kuşlar doğada tarım zararlılarının kontrolü, tohumların yayılması ve leşlerin ortadan kaldırılması (yırtıcı kuşlar) gibi önemli görevler üstlenir. Ayrıca bir çok insan için kuşlar doğa ile etkileşimin en kolay yollarından biridir; örneğin kuş seslerini dinlemenin verdiği huzur, bahçedeki kuşlar için atılan yemler ve kuş gözlemciliği gibi.

Serçe - Fotoğraf: Tayfun Sel - TRAKUS
Söz onusu araştırmaya göre, Avrupa'da yok oluşlar sürse de bütün yaygın türler bundan olumsuz etkilenmiyor. Büyük ve mavi baştankara, kızılgerdan ve karatavukgibi türlerin populasyonları kıtasal ölçekte artıyor. Daha nadir olan Saz delicesi, kuzgun, şahin gibi türler de aynı zamanda kıtasal ölçekte artış gösteren türlerden. Bu artışların en muhtemel sebebi ise Avrupa'da yürütülen koruma çalışmaları ve yasal koruma statüleri.

Araştırmacılardan Richard Gregory'e göre bu Avrupa'daki kuşlardan bize bir uyarı; "Bir çok yaygın türümüz için kötü çevre yönetim politikaları uyguladığımız çok açık".

Koruma çalışmalarını daha nadir türlere odaklanması mantıklı ancak bu çalışmaya göre doğa korumacılar aynı zamanda yaygın kuşları olumsuz etkileyen problemleri da göz önünde bulundurmalı, özellikle tarım alanları ile ilgili olan problemlerde. Kuş populasyonlarındaki azalışlar modern tarım yöntemleri, çevrenin kalitesinin bozulması ve habitat kaybı gibi sebeplere bağlanıyor. Ancak bu sebeplerin göreceli etkileri hala net değil.

Sığırcık - Fotoğraf: Bülent Biçici - TRAKUS
Bu çalışma, 144 Avrupa türü üzerine 25 farklı kıtadan toplanan verileri içermekte ve ulusal izleme çalışmalarının önemini vurgulamaktadır. Araştırmacılara göre koruma çalışmalarına ayırılacak daha büyük bütçeler ve efor ile daha geniş çaplı çalışmalar yapılabilir. Bu çalışmalara örnek olarak -yaygın ve ya nadir-, yok olan türlere fayda sağlayacak kentsel yeşil alanlar ve akıllı tarım uygulamları verilebilir.

Bu yazı birguides.com sitesinden çevrilmiştir. Yazıya konu olan "Common European birds are declining rapidly while less abundant species’ numbers are rising" başlıklı makaleyi buradan indirebilirsiniz. 

0 yorum:

Yorum Gönder